Rodzaje złączy i kabli audio

Przeglądając dostępne w sklepach rodzaje złącz audio, szybko zorientujesz się, że na rynku znaleźć można mnóstwo rozwiązań do transmisji danych tego rodzaju. Może pojawić się pytanie: który kabel do przesyłania audio najlepiej sprawdzi się w Twoim sprzęcie? 

Jeżeli szukasz odpowiedzi na to — jakże istotne — pytanie, ten wpis blogowy powinien rozwiać wszystkie Twoje wątpliwości!

Czego dowiesz się z tego tekstu?

Bez dobrze dobranego kabla nie ma mowy o prawidłowym przesyle sygnałów audio w systemach kina domowego czy komputerach stacjonarnych.

W związku z tym zapraszamy do lektury poniższego tekstu, będącego przystępnym przewodnikiem po najczęściej używanych przewodach. Dowiesz się z niego:

• Jakie są szeroko stosowane złącza do przesyłania dźwięku.
• Czym różni się cyfrowe złącze i analogowe złącze.
• Które złącza są stosowane amatorsko, a które profesjonalnie.

Cyfrowe i analogowe rodzaje złącz audio — czym się różnią?

Na początek ustalmy, czym różni się cyfrowe złącze od analogowego. Otóż złącza analogowe przesyłają dźwięk w postaci sygnału elektrycznego, który jest bezpośrednim odwzorowaniem fali dźwiękowej, co — w przypadku niektórych, gorszej jakości złącz — może powodować zakłócenia i utratę jakości. Z kolei złącza cyfrowe transmitują dźwięk jako dane binarne, w znacznym stopniu eliminując szumy i pozwalając na wierniejsze odwzorowanie oryginalnego brzmienia, zwłaszcza na dużych odległościach.

To porównanie może sugerować, że złącza cyfrowe są zawsze lepszym wyborem. W praktyce natomiast złącza analogowe dostępne są w solidnych wariantach chronionych przed zakłóceniami, a co za tym idzie, wspomnianą utratą jakości. Są też obecnie bardziej popularnym rozwiązaniem. Z tego względu nasz opis złącz, zaczniemy właśnie od rozwiązań analogowych.

Mini jack — najczęściej stosowane złącza audio w słuchawkach

Zapewne jesteś szczęśliwym posiadaczem słuchawek, laptopa czy też nawet zwykłego głośnika. Jeżeli należysz do grona takich ludzi, to znaczy, że jesteś znakomicie zaznajomiony z jednym z najpopularniejszych wariantów złącza audio, czyli mini jackiem.

Popularne "jacki" najczęściej stosowane są do przesyłania dźwięku właśnie pomiędzy takimi urządzeniami konsumenckimi jak komputery czy laptopy. Dostępne są w dwóch wariantach: TRS oraz TRRS. Pierwszy z nich to rozwiązanie powszechnie używane do tego, by przesyłać sygnał w postaci analogowej.

Z tego typu jacka skorzystasz, gdy chcesz posłuchać muzyki ze staromodnego odtwarzacza mp4, bądź usłyszeć dźwięki z Twojej ulubionej gry komputerowej bez budzenia pozostałych domowników.

Jeżeli natomiast należysz do osób ceniących sobie dobrą konwersację, niezbędny będzie wariant TRRS. Umożliwia on nie tylko transmisję dźwięku do słuchawek, ale i też do przesyłania danych z mikrofonu. Dlatego też to analogowe złącze wykorzystywane jest często w zestawach słuchawkowych.

Duży jack — rodzaje złączy do bardziej profesjonalnych zastosowań

Mini jack ma większego brata. Jest nim tzw. duży jack, którego towarzystwo cenią sobie zwłaszcza muzycy oraz inne osoby, zajmujące się na co dzień sprzętem do tworzenia muzyki czy odtwarzania dźwięku.

Duży jack, jak zapewne łatwo się domyślić jest trochę większy niż złącze mini jack — to  6,35 mm w porównaniu do 3,5 mm. Z tego względu nie wykorzystuje się go raczej do urządzeń przenośnych, gdzie kompaktowość jest najważniejsza.

Większy rozmiar to natomiast większa stabilność połączenia, co sprawia, że tak często wykorzystuje się go do podłączania instrumentów, konsolet didżejskich oraz innych profesjonalnych sprzętów. 

RCA (cinch) - weteran wśród złączy

RCA, znane powszechnie jako Cinch jest wśród różnych typów złącz swoistym seniorem. Dziadek to jednak wyjątkowo krzepki, gdyż, pomimo faktu, że jest w użyciu już od prawie stu lat, w dalszym ciągu wykorzystuje się je do przesyłu dźwięku. Młodsi, hardzi oponenci tacy jak złącza USB czy złącza HDMI powoli spychają Cincha z piedestału, jednak minie jeszcze wiele lat, nim RCA odejdzie w niepamięć.

Co sprawia, że Cinch tak dobrze się trzyma? Cóż, nie da się ukryć, że jego największym atutem jest konstrukcja prosta niczym budowa cepa — w najpopularniejszym wariancie dwa (aczkolwiek dostępne też są rozwiązania z jednym bądź trzema wtykami) osobne wtyki oznaczone są kolorami, tak by można było w łatwy sposób wpiąć je do odpowiednich głośników.

Niezbyt złożona, ale solidna budowa końcówek sprawia, że są odporne nie tylko na zakłócenia elektromagnetyczne, ale i też na zwyczajne zużycie — w tak nieskomplikowanej konstrukcji zwyczajnie niewiele może się zepsuć! Nic więc dziwnego, że cinch wciąż używany jest jako końcówka przewodów w (co prawda często starszej daty) głośnikach, telewizorach czy projektorach.

XLR — złącza dla najbardziej wymagających

Rozwiązanie potocznie nazywane Cinch najczęściej stosowane jest w domowym sprzęcie starszej daty. Co natomiast znajdziesz, zaglądając za kulisy estrad, hal koncertowych czy teatrów? Istnieje spora szansa, że Twoim oczom ukaże się nowoczesne złącze XLR — rozpoznasz je po charakterystycznych pinach w liczbie trzech (dostępne są też warianty z większą ich ilością).

Profesjonaliści cenią sobie tę końcówkę przewodów z kilku powodów. Pierwszym z nich jest symetryczna transmisja sygnału umożliwiona przez wspomniane piny, gwarantujące maksymalną redukcję szumów i zakłóceń elektromagnetycznych.

Nie bez znaczenia jest też specjalny zatrzask, chroniący przewód przed nie zaplanowanym odłączeniem. Nie musimy chyba tłumaczyć, jak katastrofalne może być przypadkowe wypięcie kabla podczas występu scenicznego!

Złącze jest również bardzo odporne na uszkodzenia mechaniczne, o które w przypadku profesjonalnych systemów składających się z całej masy elementów nietrudno.

Ostatnim, ale nie najmniej istotnym atutem jest obsługa dźwięku wielokanałowego — z tego typu dźwięku korzysta się właśnie w przypadku profesjonalnych systemów nagłośnienia. Wszystkie te atuty sprawiają, że XLR to rozwiązanie wyjątkowo wysoko cenione przez speców od dźwięku!

SpeakON — gdy potrzebna Ci moc!

Kolejne profesjonalne złącze to SpeakON. To wariant połączenia specjalnie zaprojektowany z myślą o przesyłaniu naprawdę mocnego sygnału pomiędzy wzmacniaczami a głośnikami.

W związku z tym podobnie jak XLR, złącza te znajdziemy przede wszystkim w profesjonalnych środowiskach. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, byś skorzystał z tego rozwiązania do skonstruowania takiego systemu w swoim domowym zaciszu — wtedy złącze SpeakON będzie nieocenione.

Dzięki wydajnemu przesyłowi sygnału o wysokiej mocy będziesz mógł cieszyć się muzyką nie tylko ty, ale i także Twoi sąsiedzi!

Poza wytrzymałością i wydajnym przesyłem sygnału, rozwiązania SpeakON charakteryzują się też specjalną blokadą. Dzięki niemu możesz być pewien, że nawet gdy potkniesz się o przewód, nabijając kilka siniaków, to nikt nie usłyszy Twoich krzyków — głośna muzyka nie przestanie grać!

Opisane powyżej analogowe złącza stosowane są przede wszystkim w środowiskach profesjonalnych, gdzie niezbędne jest przesyłanie silnego sygnału na duże odległości. Co natomiast znajdziemy w kategorii popularnych złączy cyfrowych?

Złącza USB C — popularne rozwiązanie cyfrowe

Na pierwszym miejscu obecnie znajduje się złącze USB, stosowane powszechnie w smartfonach. Chodzi przede wszystkim o najnowsze złącza tego typu, czyli USB 3.1, znane też jako USB-C.

Jego główną zaletą jest możliwość przesyłu danych audio ze znakomitą prędkością. Dzięki temu możesz cieszyć się dobrze brzmiącym dźwiękiem, posługując się urządzeniami takimi jak smartfony, które ciężko zaliczyć do grona sprzętów przystosowanych do profesjonalnego odtwarzania muzyki.

Jeżeli interesuje Cię złącze przystosowane właśnie do tego celu, możesz wyposażyć się w specjalne warianty obsługujące tak zaawansowane formaty audio jak 5.1 czy nawet 7.1

Być może gdyby wiedza na temat jakość dźwięku oferowanego przez złącza USB-C byłaby szersza, zmalałby odsetek melomanów dzielących się publicznie swoimi ulubionymi utworami w środkach komunikacji miejskiej… 

Bezsprzeczną zaletą USB-C jest też to, że może funkcjonować nie tylko do przesyłu sygnału audio, ale i też jako złącze zasilania.

HDMI — nie tylko do transmisji danych wideo!

Dyskutując o złączach cyfrowych, nie można nie wspomnieć o złączach HDMI. Zdajemy sobie sprawę, że kojarzą się przede wszystkim z rozwiązaniem umożliwiającym przesył obrazu w komputerach czy projektorach.

HDMI wyposażone jest jednak też w funkcję ARC (Audio Return Channel), umożliwiającą komunikację dwukierunkową, co eliminuje potrzebę podpinania dodatkowych kabli. Co więcej, bardziej zaawansowana wersja ARC, czyli eARC, poszerza zakres dźwięku o formaty przestrzenne, takie jak Dolby ATMOS. Z tego względu kabel HDMI będzie Ci prawdopodobnie niezbędny, jeżeli marzysz o ustawieniu porządnego kina domowego!

Najpopularniejsze rodzaje złącz w pigułce

Podsumujmy na koniec więc jakie najczęściej spotykane złącza do podłączania sprzętu audio opisaliśmy w tym wpisie. Są to następujące rozwiązania:

1. Mały jack — popularna wtyczka, dzięki której możesz słuchać muzyki odtwarzanej na tabletach, głośnikach czy laptopach.
2. Duży jack — większy jack przyda się, gdy potrzebujesz podłączyć instrument muzyczny bądź inny bardziej profesjonalny sprzęt.
3. RCA (CINCH) - dostępny w różnych wersjach branżowy weteran wciąż wykorzystywany w projektorach, monitorach czy domowych zestawach audio.
4. XLR — mocne profesjonalne złącze dedykowane dla specjalistów działających zawodowo w branży nagłośnieniowej.
5. SpeakON — kolejny profesjonalny sprzęt, przydatny zwłaszcza w przypadku sygnałów o dużej mocy.
6. USB-C - kompaktowe wtyki micro USB-C stosowane w smartfonach powoli wypierają klasyczne mini jacki.
7. HDMI — gniazdo HDMI może posłużyć nie tylko do przesyłu obrazu, ale i też przesyłania sygnału audio. Co istotne, takie połączenie zapewnia naprawdę wysoką jakość dźwięku!

Potrzebujesz któregoś z powyższych złączy? W naszym sklepie PCKLIPER w mig znajdziesz to, czego poszukujesz - i to w dobrych pieniądzach!